23 NİSAN

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı

Türkiye Cumhuriyeti'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin resmî tatil günlerinden ve ulusal bayramlarından biridir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından dünya çocuklarına armağan edilmiştir. 

Bu bayram, TBMM'nin açılışının birinci yılında kutlanmaya başlanan 23 Nisan Millî Bayramı ve 1 Kasım 1922'desaltanatın kaldırılmasıyla, önce 1 Kasım olarak kabul edilen, sonra 1935'te 23 Nisan Millî Bayramı'yla birleştirilenHâkimiyet-i Milliye Bayramı ile Himaye-i Etfal Cemiyeti'nin 1927'de ilan ettiği ve ilki Atatürk'ün himayesinde düzenlenen23 Nisan Çocuk Bayramı'nın kendiliğinden birleşmesiyle oluştu. 1980 darbesi döneminde Milli Güvenlik Konseyi, bu bayrama resmî olarak "23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" adını verdi. 

Hakimiyet-i Milliye Bayramı (önceleri 1 Kasım, sonra 23 Nisan), saltanatın kaldırılışının ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu gerçekleştiren TBMM'nin açılışının egemenliği padişahtan alıp halka vermesini kutlamak amacını taşırken, Çocuk Bayramı savaş sırasında yetim ve öksüz kalan yoksul çocukların bir bahar şenliği ortamında sevindirmek amacını taşımaktaydı. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, UNESCO'nun 1979'u Çocuk Yılı olarak duyurmasının ardından, TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği'ni başlatarak, bayramı uluslararası düzeye taşımıştır. Günümüzde bayrama birçok ülkeden çocuklar katılmakta, çeşitli gösteriler hazırlanmakta, okullarda törenler ve çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Ayrıca 1933'te Atatürk'le başlayan çocukları makama kabul etme geleneği günümüzde çocukların kısa süreliğine devlet kurumlarının başındaki memurların yerine geçmesi şeklinde devam etmektedir. 

KAYNAK: https://tr.wikipedia.org

Emirhan KABADAYI 

Mehmet Berk GÜNER

                                      AYILAR ALBÜM

                            (AMERİKAN) SİYAH AYISI

Amerikan siyah ayısı (Ursus americanus), bozayıdan daha küçüktür. Burnu kahverengi, kürkü ise siyah olan bu ayının bozayıdan bir başka farkı, sırtında hörgüç olmamasıdır. Amerikan siyah ayısının toprağı eşelemeye ve tırmanmaya yarayan çengele benzeyen tırnakları vardır. Yetişkin bir Amerikan siyah ayısının boyu, 1,3-1,9 metreye ulaşabilir ve ağırlığıysa 40-300 kg arasında değişir.

Diğer ayı türlerine göre sayıları çoktur; doğada 850.000-950.000 kadar birey olduğu tahmin ediliyor. Ancak, yasal avcılık, safari gibi etkinlikler ve türün yerleşim yerlerine yaklaşması sonucu zararlı olarak görülüp öldürülmesinden elde edilen kayıtlar her yıl 40.000 kadar ayının yok olduğunu göstermektedir. Üstelik geleneksel tıpta kullanılan türün yasadışı avlandığı da biliniyor.

                                     (ASYA) SİYAH AYISI

Asya siyah ayısı (Ursus thibetanus), orta büyüklüktedir, ağız ve burun bölgesi açık renklidir ve boyun bölgesindeki kıllarsa oldukça uzundur. Belirgin olarak göğsünde beyaz kıllardan genellikle V ya da hilal şeklinde bir yama bulunur. Bu yama nedeniyle “ay ayısı” olarak da adlandırılır. Kimi Asya siyah ayılarının kürkü kahverengidir. Uzun kıllı kürkleri, olduklarından daha büyük görünmelerine neden olur.

Asya siyah ayıları, temel olarak ormanlık alanlarda yaşarlar ve zamanlarının çoğunu ağaçlar üzerinde geçirirler. Temel olarak, gece etkindirler. Uyumak için kırılmış ağaç dallarından kendilerine yuva yaparlar. Kışın daha düşük rakımlara inerken yazın, sıklıkla dağlık alanlardaki ormanları tercih ederler. Kuzey Çin ya da Japonya’da kuzey bölgelerde kış uykusuna yatarlar. Tayland, Vietnam gibi daha güneyde kalan bölgelerde ılıman iklim nedeniyle türün kış uykusuna yatmadığı görülür. Asya siyah ayıları Güney Asya’da geniş bir alanda dağılım gösterirler. Asya siyah ayıları, birçok bitki, meyve, böcek, omurgasız, küçük omurgalı ve leş gibi geniş bir yelpazede besin tüketirler.

                                                 SU AYISI

Su ayısı, omurgasızlar familyasından olan mikroskobik bir canlıdır. Dört çift kısa bacağı ve sakal hayvancığı olarak da bilinen su ayısı görünüşü ayıya benzediği için bu ismi almıştır. Silindir şekline bir vücudu olan su ayısı tam olarak belirgin olmayan kafa yapısına sahiptir. Su ayısının boyu 0.3 milim ile 0.5 milim arasında değişmektedir. Ancak nadir şekilde 1 milim üzerinde olanlarına da rastlanabilmektedir. Su ayısının vücudundaki hücrelerin sayısı her zaman sabittir. Bununla birlikte solunum için organı da bulunmamaktadır. Özel bezlerle bu işi gördükleri düşünülmektedir. Su aygırları erkek ve dişi olarak ayrılmaktadırlar. Genel besinleri bitki olan su ayıları zaman zaman bakterilerle de beslenmektedirler. 

Su ayıları pek çok ilginç özelliğe sahiptirler. En zor hava şartlarında dahi yaşayabilmektedirler. Okyanusların derinliklerinde ve en yüksek zirvelerde dahi yaşayabilen bu canlılar -200 derece soğuğa dahi dayanabilmektedir. Bunların yanı sıra su ayısı radyasyona da dayanıklıdır. Normal hayvanlara nazaran 1000 kat daha radyasyona karşı koyabilen su ayısı, ağır gama ışınları ve iyonlara karşı da dayanıklı durarak hayatta kalabilmektedirler. Normal koşullarda 10 GY derecesindeki gama ışını insanlar için ölümcül olurken, su ayısı 5000 GY gama ışınına dayanabilmektedir. Tüm bu olağan dışı koşullarla birlikte su ayısının uzayda bile yaşayabildiği deneylerle ve araştırmalarla kanıtlanmıştır. Su ayısı özel yaşam özellikleri nedeniyle birçok araştırmaya malzeme olmuştur.

                                         DENİZ AYISI

Deniz ayısı, deniz aslanları familyasından olan, etçil ve yüzgeçleri bulunan büyük bir deniz memelisidir. Deniz ayısı koloni halinde genellikle okyanusların kayalık bölgelerinde yaşamaktadır. Foklar gibi karada da hareket edebilen bu canlı türü, foklardan daha büyük yapıdadırlar. Deniz ayısı cüssesine göre her ne kadar ürkütücü dursa da aslında sosyal bir hayvandır. Bunu ilk defa kanıtlayan araştırmacılar olan Kratt kardeşler, Florida bölgesindeki deniz ayısı kolonisinin arasına girerek onları inceleme fırsatı bulmuşlardır.

Deniz ayısı genellikle kutba yakın soğuk denizlerde ve kutup ikliminde yaşamaktadır. Ancak ılıman denizlerde ve subtropik bölgelerde görülebilmektedirler. Günlerinin çoğunu kıyıya yakın sularda geçiren deniz ayısı, ırmak ve akarsu ağızlarından uzak dururlar. Çiftleşme dönemlerinde karaya çıkan deniz ayısı, bu dönemde yalnızca kendisini güvende hissedebileceği ve izole edilmiş yerleri tercih etmektedir. Kayalık bölgeleri seçmeleri de bu yüzdendir. 

                                          KUTUP AYISI

Kutup ayısı, Kuzey Kutbu'nda yaşayan ve ayıgiller ailesinden olan bir tür deniz ayısıdır. Renginden dolayı beyaz ayı olarak da bilinen kutup ayısı, özellikle karlı sahillerde ve buzullar üzerinde yaşamaktadır. Kutup ayısı şu an da kara üzerinde yaşayan en büyük et obur canlı olarak bilinmektedir. Bulunduğu bölgeye son derece iyi uyum sağlayankutup ayısı özellikle kalın kürkü ile dikkat çekmektedir. Bu kalın kürkü sayesinde kutup soğuğundan etkilenmeyen kutup ayısı karada, suda ve buzlar üzerinde rahat hareket edebilmektedir. Genel olarak balıklarla ve foklarla beslenen kutup ayısı, bulunduğu bölgede yiyecek bulamadığı takdirde yüzen buz kütleleri ile seyahat ederek başka bölgelerde yiyecek aramaktadır.

Kutup ayısı aslında deri olarak siyah renktedir. Ancak tüylerinin beyaz olması nedeniyle beyaz ayı ismini almıştır. Kutup ayısının kürkleri ya da tüyleri, ördek, kaz tüyü gibi su üzerinde kolayca kayabilen yapıda bir tüy olmaktadır. Kutup ayısı bu sayede su içinde rahatça hareket edebilmektedir. Tırnaklarının arasındaki yüzme zarı da buna ekstra bir katkı sağlamaktadır. Kutup ayısının postunun en büyük özelliği ise kızılötesi cihazlarda görünmemesidir. Post üzerindeki özel yapı sayesinde kutup ayısı herhangi bir kızılötesi cihazla tespit edilememektedir.

                                              BOZ AYI

Boz ayı, Batı dillerinde kahverengi ayı olarak bilinen ve Türkiye'de de bulunan bir ayı türüdür. Türkiye'deki türlerin rengi biraz daha açık tonda olduğu için boz ayı adını almıştır. Boz ayı yaşayan en büyük etçil canlılardan bir tanesi olmaktadır. Türkiye, Kıbrıs, Balkanlar, Kuzey Afrika, Kuzey Amerika ve Sibirya'da yaşayan türleri bulunan boz ayı sık avlanan ayılardandır. Bu nedenle Batı Avrupa'da belirli bölgelerde varlığını sürdürebilmektedir. Boz ayı fiziksel anlamda son derece heybetli bir tür olmaktadır. Ortalama boyları 2,8 metreye kadar ulaşabilen bu ayı türü, 600 kilograma kadar ağırlığa ulaşabilmektedir. Erkekleri dişilere oranla % 10 daha büyük olan boz ayının bazı türlerinde bu özellikler farklılık gösterebilmektedir. Örneğin; Alaska bölgesinde yaşayan boz ayıların 750 kilograma kadar ulaştıkları bilinmektedir. Bu boz ayı türü boz ayılar arasında en büyük tür olmaktadır. Kürkleri genellikle koyu kahverengi olan boz ayılar bölgelere göre ton olarak faklılık gösterebilmektedir. Ülkemizdeki açık renkli boz ayılar da buna en somut örnektir. Boz ayılar fiziksel olarak son derece güçlü hayvanlardır. Boz ayının bir pençe darbesi bir sığırı dahi tek seferde öldürebilecek düzeydedirler. Boz ayılar at kadar hızlı koşabilirler. Aynı zamanda çok da iyi birer yüzücüdürler.

                                     AYI VE YAŞAM

Genellikle kuytu orman köşelerindeki ağaç oyuklarında ya da büyük kayaların arasında oluşan çukurlarda, mağaralarda, inlerde, yaşarlar. Kış gelmeden önce bol bol beslenerek semiren ayılar kışın büyük bir bölümünü inlerinde, düzensiz biçimde uyuyarak geçirirler. Ama bu uzun uyuklama gerçek bir kış uykusu sayılmaz.

İnsanlar tarafından, postu eti ve yağı için olduğu kadar anı değeri için de avlanan ayılar doğada yabani olarak 15-30 yıl kadar, yakalanıp insanlarca bakıldıklarında ise çok daha uzun yaşarlar.